WOK

Türkçe, günümüzde de tıpkı geçmişte olduğu üzere yabancı kelimelerin sürekli saldırısı altında. Özellikle küreselleşme adını verdiğimiz şu çok hızlı iletişim günlerinde bu saldırı kaçınılmaz oluyor. Buna bir itirazım yok; zaten olsa bile kürselleşmenin bunu umursayacağını sanmıyorum.

Benim itirazım bu saldırılara karşı gardımızı bu kadar düşürmüş olmamıza. Yabancı kelimelerin dilimize girmesine engel olamıyoruz. O kelimelerin anlattığı kavramların ne olduğunu özümseyip Türkçe bir karşılık bulana kadar da çok geç oluyor. Bu noktada dili korumak için yapabileceğimiz fazla bir şey yok. Hızlı olan kazanır. Yeni kavramı ilk üreten kimse, genelde onun koyduğu isim geçerli olur.

Bazen, dilimize giren yeni bir yabancı kelimenin barındırdığı kavram yeni olmayabilir; sadece biz onu yeni fark etmiş de olabiliriz. Vok tava örneğinde olduğu gibi. Vok tava ülkemize ve dilimize tam olarak ne zaman girdi, ne zaman yaygınlaştı emin değilim. Eminim ki böyle bir nesnenin varlığının çok uzun zamandır, belki de nesillerdir farkında olan belli bir kültür kolu vardır; ama benim tahminim, vokun semt pazarlarında ve dolayısıyla dilimizde yaygınlaşmasının, olsa olsa 15 - 20 senelik bir geçmiş vardır. Hatta belki daha bile az.

Peki vok tavayı Türkçede nasıl yazacağız? Birkaç ay önce bu konu üzerinde fikir alışverişinde bulunduğum bir meslektaşım gibi  wok diye mi yazmalıyız, yoksa benim önerdiğim ama hiç beklemediğim bir direnç gördüğüm vok şeklinde mi?

Google'da arama yapıp "wok" içeren sonuçları "vok" içeren sonuçlardan daha fazla gördük diye, "wok"un geçerli bir yazım biçimi olduğunu iddia edebilir miyiz? Hem de "W harfi dilimizde yok ama olsun, herkes bunu böyle yazıyor." diyerek...

İyi o zaman, "poğaça"yı "pohça", çay ocağını" da "çayoca" diye yazalım. Google'ı bilmem ama mahalle aralarını bir gezin, herkesin böyle yazdığını göreceksiniz. Hem, bu sefer bütün karakterler Türkçe.

Yabancı bir dilden Türkçeye giren kelimelerin, Türkçede okunduğu gibi yazılması esastır. Tek istisna özel isimler içindir; o da, kaynak dilin Latin harflerini kullanıyor olması şartıyla. Yoksa, örneğin Arapça "Ayyoub"lar, "Khaled"ler, Eyüp ve Halit diye yazılır.

Çince "wok" da, Türkçede "vok" olarak yazılmalıdır.

Alt yazının televizyonlarda yeni yeni yaygınlaşmaya başladığı dönemde "Çaykovski" yazdığım için uyarı almıştım. Tchaikovski şeklinde düzeltmem istenmişti. Artık böyle bir talepte bulunan televizyon kanalı kalmadı. Doğrunun "Çaykovski" olması gerektiği konusunda ortak bir bilinç oluştuğunu memnuniyetle görüyorum. Darısı vokun başına.

Yorumlar