Bu aralar Türkiye'de çoksatar listelerinden inmeyen bir kitapta şöyle bir cümle ilişti gözüme:
"Onun yüzünden yalnızlığı, çaresizliği, yanlış anlaşılmayı, dışlanmayı, horlanmayı ve en nihayetinde ayrılık acısını tattım."
Amacım hiç kimseyi kişisel olarak hedef almak olmadığından kitabın adını, yazarını ve de çevirmenini buraya yazmıyorum. Zaten bunun bir önemi yok. Önemli olan yukarıdaki cümlenin doğru kurulmuş olup olmaması.
Aslında cümlede hiçbir sorun yok. Hem dilbilgisi kurallarına uygun, hem de anlamı doğru şekilde aktarıyor. Ya da gerçekten öyle mi?
Cümleyi tek başına ele aldığınızda gerçekten de hiçbir sorun yok; ama cümlenin geçtiği bağlamı düşündüğünüzde bir hata var. Yazar bu cümleyi kurarken, normalde olumsuzluk çağrıştıran yalnızlık, yanlış anlaşılmak gibi durumları bu özel durum için olumlu anlamda kullanıyor. Çünkü söz konusu durumlara maruz kalan kişi pişiyor, kemale eriyor. Cümleyi kuran kişinin de bunlara maruz kalmaktan dolayı bir şikayeti yok; tam aksine böylece daha yüksek bir ruh erginliğine eriştiği için halinden memnun.
Oysa "yüzünden" kelimesi olumsuzluk çağrıştırır. Bir şey, başka bir şey yüzünden meydana geliyorsa, ortaya çıkan şeyin olumsuz olması gerekir. Bu örnekte durum tam tersi. Öyleyse yazarın/çevirmenin olumlu anlam içeren "sayesinde" kelimesini kullanması gerekirdi:
"Onunsa sayesinde yalnızlığı, çaresizliği, yanlış anlaşılmayı, dışlanmayı, horlanmayı ve en nihayetinde ayrılık acısını tattım."
Yorumlar