Kötü adamlar tarafından rehin alınan masum bir sivil düşünün. Kötü adam, aynı zamanda çok sert bir adam olduğunu da belirten bir tonlamayla masum sivile şöyle desin:
-Do as I say, and everything will be just fine.
Heyecanlı bir filmin heyecanlı bir sahnesini, seyircilerin tadını bozmadan nasıl çevirirsiniz?
"-Dediğimi yap ve her şey çok güzel olacak." herhalde olabilecek en kötü çeviridir. Amacımız hem anlamı doğru aktarmak hem de düzgün bir Türkçe kullanmaksa, böyle bir çeviri kesinlike sınıfta kalır.
Kimi çevirmenler "ve" bağlacının kullanımında herhangi bir hassasiyet gösterme gereği duymasa da, çevirinin kullandığımız günlük Türkçeye mümkün olduğunca yaklaşması açısından ben olup olmadık her yerde kullanılmasını pek doğru bulmuyorum. Dilerseniz, bu konuda daha önce yazmış olduğum yazıları okuyabilirsiniz. Bu kısmı hızlıca atlayıp, çevirinin yerlerde sürünen diğer kısmına bakmak istiyorum.
Everything will be just fine.
Evet, tam Türkçe karşılık arıyorsak, "Her şey çok güzel olacak." şeklinde bir çeviri seçeneklerden biridir; ama en uygunu değildir. Hatta, en azından yazının başında kısaca tasvir ettiğim durum için en uygun olmayan seçenektir.
Kötü adamın söylemek istediği nedir? Elindeki masum sivile gerçekten de onun için her şeyin çok güzel olacağını mı söylemeye çalışmaktadır? Masum sivilin başına çok iyi şeyler mi gelecektir? Mesela aniden çok zengin mi olacaktır; ya da hayatının aşkıyla mı karşılaşacaktır?
Hayır. Kötü adam, masum sivile eğer laf dinlerse başına bir şey gelmeyeceğini söylemektedir.
Çeviri yaparken kelimelerin düz anlamını vermektense, o cümlenin o ortam içinde neyi kast ettiğini doğru okuma alışkanlığını edinmek çok önemlidir. Ben olsaydım:
"Dediklerimi yaparsan hiçbir şey olmayacak." diye çevirirdim.
Yorumlar