Çeviri yaparken sadece o anda üzerinde çalıştığınız cümleye değil, o cümlenin öncesine ve sonrasına da bakmanız gerekir. Çevrilmesi gereken kaynak metnin nasıl geliştiği, bir önceki cümleyi nasıl çevirdiğiniz ya da bir sonraki cümleyi nasıl çevireceğiniz Türkçe cümleyi nasıl kurmanız gerektiği hakkında çok önemli ipuçları verecektir.
"What am I going to do with this book," soru cümlesini çevirelim.
Bu kitapla ne yapacağım? Çevirimiz İngilizce anlamı birebir şekilde karşılıyor; ayrıca Türkçe algılama kalıpları içinde tutarlı bir anlam ifade ediyor. Yani hiç kimsenin kalkıp da yapılan bu çevirinin Türkçe'ye aykırı olduğunu, Türkçe'yi bozduğunu vs. söylemesine imkan yok.
Ama şimdi bir de verilen cevaba bakalım:
You can read it.
Okuyabilirsin. = Kitabı okuyabilirsin.
"Kitapla okuyabilirsin," demeyiz. İşte o zaman Türkçe'ye aykırı olur. İngilizce cümlede sorulmak istenen aslında öznenin o nesneyi alıp onunla birlikte ne yapacağı değil, doğrudan doğruya onu ne yapacağıdır. İngilizce konuşan biri cümleyi bu şekilde sorduğunda karşısındaki kişi bu şekilde anlar. Cevabı da o şekilde verir. Bu yüzden biz de çeviri yaparken dikkat etmeli, neyin sorulduğunu doğru olarak algılayıp Türkçe cümleyi ona göre kurmalıyız.
Tabii çeviri işi hiçbir zaman ezbere dayanan bir süreç olmadığından, bu sefer de işin doğrusu bu diye her seferinde aynı yaklaşımı sergileyemeyiz.
-What am I going to do with this pencil?
-You can write a story, şeklinde bir diyalogla karşılaştık diyelim.
Bu sefer de "Bu kalemi ne yapacağım," diyemezsiniz çünkü sormak istediğiniz gerçekten de o kalemle ne yapacağınızdır.
"What am I going to do with this book," soru cümlesini çevirelim.
Bu kitapla ne yapacağım? Çevirimiz İngilizce anlamı birebir şekilde karşılıyor; ayrıca Türkçe algılama kalıpları içinde tutarlı bir anlam ifade ediyor. Yani hiç kimsenin kalkıp da yapılan bu çevirinin Türkçe'ye aykırı olduğunu, Türkçe'yi bozduğunu vs. söylemesine imkan yok.
Ama şimdi bir de verilen cevaba bakalım:
You can read it.
Okuyabilirsin. = Kitabı okuyabilirsin.
"Kitapla okuyabilirsin," demeyiz. İşte o zaman Türkçe'ye aykırı olur. İngilizce cümlede sorulmak istenen aslında öznenin o nesneyi alıp onunla birlikte ne yapacağı değil, doğrudan doğruya onu ne yapacağıdır. İngilizce konuşan biri cümleyi bu şekilde sorduğunda karşısındaki kişi bu şekilde anlar. Cevabı da o şekilde verir. Bu yüzden biz de çeviri yaparken dikkat etmeli, neyin sorulduğunu doğru olarak algılayıp Türkçe cümleyi ona göre kurmalıyız.
Tabii çeviri işi hiçbir zaman ezbere dayanan bir süreç olmadığından, bu sefer de işin doğrusu bu diye her seferinde aynı yaklaşımı sergileyemeyiz.
-What am I going to do with this pencil?
-You can write a story, şeklinde bir diyalogla karşılaştık diyelim.
Bu sefer de "Bu kalemi ne yapacağım," diyemezsiniz çünkü sormak istediğiniz gerçekten de o kalemle ne yapacağınızdır.
Yorumlar