çeviri etiği

Bu blogda, çeşitli mecralarda karşılaştığım çeviri hatalarına yer verip bildiğim kadarıyla doğrusunu paylaşırken, tek niyetim çorbada benim de tuzumun bulunması. 

Hepimiz hata yapıyoruz. Burada bazen kendi yaptığım hataları da yazıyorum. Burada maksadım kimseyi kötülemek değil, ortaya daha güzel işlerin çıkmasına katkıda bulunmak. 

Bir de kasten yanlış yapılan çeviriler var. Genellikle ideolojik odaklı oluyorlar. Bir çevirmenin, sırf kendi görüşlerine uymuyor diye kaynak metni kasten farklı çevirmesi kabul edilir bir davranış olamaz. 

Örnek olarak aklıma, bir arkadaşımın korsandan seyrettiği bir filmdeki alt yazı geliyor. Arkadaşımın anlattığına göre, filmdeki eşcinsel karakter hasta yatağında babasıyla konuşurken, babasının kendisini hiçbir zaman olduğu gibi kabul etmemiş olmasından yakınıyor; ama alt yazıya bakacak olursak, çocuk eşcinsel olduğu için kendisinden ne kadar tiksindiğinden bahsediyormuş. 

Eşcinsellik konusundaki tutumu ne olursa olsun, bir filmi bu şekilde tahrip etmek kimsenin haddine değildir. Bu konuyla ilgili söylemek istediğiniz bir şey varsa ve bunu illa ki alt yazıyla yapmak istiyorsanız, bir zahmet kendi filminizi çekebilirsiniz. Ya da, daha ucuz bir yöntem arıyorsanız, internette sesinizi duyurabileceğiniz bir platform bulup, orada eşcinsellere sabahtan akşama kadar küfür edersiniz. Bu şekilde, en azından bu konunun muhattaplarıyla iletişim içinde olursunuz.

Anlatmak istediğim konunun eşcinsellikle ilgili olmadığının ayırdına varamayarak yorum yapmaya kalkacak arkadaşlar için özellikle vurgulamak istediğim husus, bunun çeviriyi kasten tahrip etmekle ilgili olarak aklıma gelen ilk örnek olduğu; asıl mevzununsa hiç kimsenin, bir başkasının ortaya koyduğu bir işi kendi dünya görüşü çerçevesinde değiştirmeye hakkının olmadığıdır. 

Yorumlar