Yabancı filmleri Türkçeye çevirirken orijinal dilde geçen bir cümleyi, bir kelime grubunu, hatta tek bir kelimeyi sırf “Adamlar böyle demiş.” diyerek aynı şekilde çevirmektense, dilimize uygun şekilde dönüştürülmesini her zaman için savunurum –ki zaten çeviri yapmanın mantığı da budur.
Ancak, bazı kelimeleri dilimize daha uygun şekilde çevireceğim diye değiştirirken gerçekten verilmek istenen anlamı, o duygu bütünlüğünü aktarıp aktarmadığımızı da düşünmeliyiz.
Geçenlerde, Kurt Russell’ın başrolde oynadığı Soldier – Asker adlı film çarptı gözüme. Çok sevdiğim bir film olduğundan seyretmeye karar verdim.
Filmin bence en can alıcı sahnelerinden birinde, Kurt Russell, kendisinden daha iyi bir askerle değiştirildiğini söylüyordu. Bu blogtaki amacım film anlatmak ya da film eleştirisi yapmak olmadığından ayrıntılara girmiyorum. Televizyonda seyrettiğim filmde:
-Çürüğe ayrıldım.
-Ne?
-Daha iyi bir asker tarafından, diye bir diyalog vardı.
Normal şartlarda, çok bariz bir bir şey değilse dublaj çevirilerinde yapılan hataları yakalamama imkan yok elbette. Ancak, uzun yıllar önce aynı filmi ben de çevirdiğim için; ve özellikle bu sahneden çok etkilendiğim için orada geçen orijinal diyaloğu hâlâ hatırlıyorum.
-I was replaced.
-By what?
-By a better soldier.
Mantıken bakıldığında “çürüğe ayrılmak” tabiri de bir şekilde aynı anlamı veriyor olabilir belki; ama kargaya yavrusu kuzgun görünür misali, ben yine de benim yıllar önce yaptığım doğrudan çevirinin asıl anlamı –ve daha önemlisi duyguyu- daha iyi aktardığını düşünüyorum.
-Değiştirildim.
-Neyle?
-Daha iyi bir askerle.
Not: Aradan çok zaman geçtiği için kelimeler bire bir aynı olmayabilir; ufak tefek değişiklikler için beni mazur görün.
Yorumlar